„Polacy walczący podczas Powstania Węgierskiego 1848-49” cz. XI – bitwa pod Temeszwarem (9 sierpnia 1849)

Ostatnia część naszego cyklu, podobnie jak pierwsza, zajmuje się bitwą i jej skutkami. Bitwa miała miejsce poza dzisiejszymi granicami Węgier. 9 sierpnia 1849 roku Józef Bem, który przejął dowództwo nad wojskami węgierskimi po Henryku Dembińskim, poniósł druzgocącą klęskę w walce z armią Juliusa Jacoba von Haynau pod Temeszwarem. Dużo mówi o wyniku bitwy fakt, że wojsko węgierskie poniosło tyle samo strat, co podczas kampanii zimowej w trakcie 8-10 starć. Siedemnastego sierpnia, cztery dni po kapitulacji pod Világos, Lajos Kossuth wręczył odznaczenia w Orszowie czterem polskim legionistom za zasługi w bitwie pod Temeszwarem. Odznaki otrzymali: por. Jan Madejski, który został  rany aż 18 razy w walce; por. Feliks Miączyński, ułan; Michał Prażmowski, ułan; Ksawery Horodyńki, dowódca batalionu piechoty. Po upadku powstania węgierskiego Legion Polski rozwiązał się, ale jego żołnierze jako ostatni akt pomocy zabezpieczyli jeszcze drogę uciekających powstańców, którzy przekroczyli granicę turecką.

István Balázs

źródła:

http://www.bibl.u-szeged.hu/bibl/mil/1848/kronologia.html

https://www.tapiokultura.hu/index.php?option=com_content&view=article&id=649:egyuett-a-szabadsagert-jozef-wysocki-es-a-lengyel-legio&catid=16&Itemid=142

Kovács István: „Egy a lengyel a magyarral”. A szabadságharc ismeretlen lengyel hősei. Budapest, 2014.

Foto: Wikipedia

Battle_of_Temesvár_V._Katzler

2 grudnia

Pomnik przedstawia gen. Bema z ręką na temblaku. Dowódca został ranny w bitwie pod Szászváros, w wyniku czego konieczna była amputacja środkowego palca. Jednak Bem na tyle był zajęty walką i dowodzeniem, że podczas zabiegu nawet nie zsiadł z konia!
Kiedyś u stóp pomnika była wmurowana cegła z tarnowskiego domu, w który urodził się dowódca (taką informację nadal można znaleźć w sieci), jednak została ona przeniesiona z pomnika ponad 10 lat temu.
5

Podróż śladami siedmiogrodzkich bitew generała Józefa Bema…

Kilka ostatnich dni spędziliśmy w podróży śladami siedmiogrodzkich bitew generała Józefa Bema.

Pierwsza bitwa jaką stoczyli węgierscy powstańcy pod jego wodzą miała miejsce pod wsią Csúcsa, dzis Ciucea.

107900866_1387915168069828_3330468849255983097_o

108117611_1387915134736498_6429510018633909625_o

109357377_1387915548069790_2137504032514177967_o

Nasze kolejne przystanki śladami generała Bema, to miejsca jego kolejnych bitew i potyczek. Zsibó, Dés, Bethlen I Bystrzyca.

107905188_1388072308054114_2983117701549539105_o

108150935_1388072358054109_8443537246687430211_o

108182578_1388072454720766_3599779851655819406_o

108264406_1388072401387438_2744091745725348934_o

 Niestety w czasie podróży badawczych zdarzają się też przykre niespodzianki. Z budynku Teleki ház zniknęła tablica poświęcona Bemowo i Petőfiemu…
 109537130_1388126061382072_1558574399712333167_o
107914420_1388126124715399_5076681708688347867_o
Kolejne miejsca, kolejne kilometry śladami naszego bohatera.
108131971_1388802881314390_7022438121351910675_o
108222642_1388802837981061_7459071147996370608_o
108593079_1388802684647743_2127965237143395976_o
108812586_1388802771314401_1520113082207007913_o
109235295_1388802587981086_4380234986365053556_o
109481543_1388802731314405_3735955379565402647_o
109583904_1388802651314413_611417810827535161_o